رادیو فردا: یافته‌های یک پژوهش جدید علمی درباره وضعیت واکسیناسیون کرونا در ایران، نشان می‌دهد که اگر پس از آغاز توزیع واکسن‌های ضد کووید در جهان، ایران به همان میزان و سرعت بحرین این واکسن‌ها را به‌دست شهروندان خود رسانده بود، از مرگ ۷۵ هزار و ۳۰۰ ایرانی جلوگیری می‌شد.
در این پژوهش که با مشارکت دانشگاه معروف یِیل انجام شده، به عنوان یک مطالعه موردی، وضعیت ایران با هشت کشور دارای درآمد مشابه و استفاده‌کننده از واکسن‌های کووید ۱۹ مشابه مقایسه شده است.
پس از کشف و ساخت واکسن‌های کرونا، حکومت جمهوری اسلامی، به فرمان رهبر این حکومت، از خرید به‌موقع واکسن‌ها چشم‌پوشی کرد، در حالی که با استناد به این پژوهش، اگر ایران به همان شیوه بحرین به توزیع واکسن می‌پرداخت، از مرگ ۷۵۳۰۰ شهروند، عمدتاً در گروه‌های سنی بالای ۵۰ سال، جلوگیری می‌شد.
در مدل‌سازی دیگر، پژوهشگران این مطالعه علمی می‌نویسند که اگر ایران در مورد واکسیناسیون شهروندانش با واکسن ضد کووید ۱۹ به همان سرعت مشابه با کشور ترکیه پیش می‌رفت، از مرگ ۵۰ هزار ایرانی دیگر بر اثر این ویروس جلوگیری می‌شد.
در ادامه این پژوهش ذکر شده است که کشور آرژانتین تزریق واکسن کووید به شهروندان خود را زود آغاز کرد اما روند انجام تزریق‌ها کُند پیش رفت. محققان این پژوهش می‌نویسند که یافته‌های علمی نشان می‌دهد اگر ایران به همان شیوه آرژانتین این کار را پیش برده بود، از مرگ ۱۲ هزار و ۶۰۰ شهروند ایرانی جلوگیری می‌شد.
نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که عملکرد حکومت ایران در این زمینه از کشورهای با درآمد مشابهی چون مونته‌نگرو و بولیوی هم بدتر بوده است.
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، روز ۱۹ دی ۱۳۹۹، مدتی پس از شروع برنامهٔ کوواکس (دسترسی جهانی واکسن‌های کووید ۱۹) زیر نظر سازمان بهداشت جهانی، با سخنانی حاکی از عدم اعتماد شخصی خود به کشورهای غربی، ورود واکسن‌های آمریکایی و بریتانیایی و حتی فرانسوی کرونا به ایران را ممنوع اعلام کرد.
او نهایتاً ۲۰ مرداد ۱۴۰۰، زمانی که بر اساس آمارهای رسمی وزارت بهداشت شمار قربانیان کرونا به مرز ۱۲۰ هزار نفر (و بر اساس آمارهای غیررسمی ۲۴۰ هزار نفر) نزدیک شده بود، بدون اشاره به مسئولیت شخص خود در افزایش مرگ و میر در ایران به دلیل فقدان واکسن کرونا، این ویروس را مسئلهٔ «اول و فوری» کشور خواند و خواستار تأمین واکسن «به هر شکل ممکن» شد.
پس از آن‌که علی خامنه‌ای در نتیجه افزایش آمار مرگ و میر مردم و عملی نشدن انواع وعده‌های تولید واکسن داخلی از فرمان قبلی خود عقب‌نشینی کرد، رسانه‌ها و مقامات حکومتی تلاش گسترده‌ای کردند تا او را از اتهام نقش داشتن در افزایش قربانیان کرونا مبرا کنند.
ازجمله علیرضا مرندی، پزشک ویژه رهبر جمهوری اسلامی، پس از تأیید این‌که تعلل در واردات واکسن خارجی کرونا باعث افزایش زیاد تلفات بیماری کرونا شد، مدعی شد که دولت حسن روحانی در جریان واردات واکسن کرونا از چین «منفعلانه برخورد کرد» و باعث شد واکسن وارد نشود.
در جریان اعلام مرگ و میر روزانه کرونا در ایران، مسئولان حکومتی از شفافیت در این مورد خودداری کردند و درنتیجه آمار قابل اعتمادی از مجموع جان‌باختگان کرونا در ایران در دست نیست.