سوزله سم آغیرماز دیلیم
بیری کمسیت سه دیلیم،
یوره ک بور، دیلیم- دیلیم. – آغا جوُمور
زبان وسیله اساسی ارتباط و تبادل افکار انسان ها وهم نشان دهنده و بیانگر فرهنگ و تاریخ هر ملت است. تداوم و رشد بی وقفه آن بی شک عامل مهم زنده ماندن و تکامل هر ملت می باشد. با توجه به این واقعیت کنفرانس یونسکو درسال ۱۹۹۹ روز ۲۱ فوریه را «روز بین المللی زبان مادری» اعلام کرد.
آموزش به زبان مادری حق طبیعی هر انسان بوده و براین مبنی نیز یونسکو دفاع و حمایت از زبان هایی را که در شرایط سخت و در خطر نابودی قرار دارند را وظیفه خود قرار داده است.
مردم ترکمن نیز به مانند دیگر ملل ایران و جهان که در تبعیض زبانی بسر می برند، بنا به حق طبیعی خود بر علیه سیاست هایی که کمر به نابودی زبان ملی آن بسته اند ، نه تنها به اعتراض برخاسته، بلکه بیش ازیک قرن برای حفظ و ترویج زبان مادری به اقدامات ایجابی روی آورده است.
گسترش مدارس بزبان ترکمنی در دوران جمهوری خودمختار ترکمن صحرا به رهبری عثمان اخون تا سال۱۳۰۴ ، (که اعلام ممنوعیت این مدارس توسط حکومت رضا شاه پهلوی سرآغاز سیاست نابودسازی زبان ملی درترکمن صحرا تحت شعار یک زبان، یک ملت ویک پرچم بود ). نشر کتب شاعران ترکمن، ماهنامه واجرای نمایشنامه ها بزبان ترکمنی در فاصله سالهای ۱۳۲۰تا ۱۳۲۶، ایجاد هسته های ادبی وفرهنگی مخفی در دهه ۴۰ وبالاخره مشارکت ترکمن صحرا در انقلاب بهمن۵۷ با شعار «حق آموزش به زبان مادری » نمونه های بارز این ادعا می باشد.
هم چنین سالهاست که فعالین فرهنگی وسیاسی ترکمن چه در داخل کشور و چه درتبعید و مهاجرت، هرگز برای زنده نگه داشتن زبان مادری وترویج آن ، در دفاع از حق تحصیل به زبان مادری، حفظ واشاعه زبان و فرهنگ ترکمنی لحظه ای از پای ننشستند و درایران وخارج از کشور، اقدام به تاسیس مراکز وکانون های فرهنگی نمودند. در سال های اخیر جوانان ترکمن به این مهم توجه زیادی کرده و آثار با ارزشی به زبان مادری به جامعه عرضه کردند. ازاین منظر ما روز جهانی زبان مادری را به تمامی فعالین فرهنگی و سیاسی ترکمن صحرا صمیمانه تبریک می گوییم و براین باوریم که به یمن این مقاومت های تاریخی وهمه جانبه فعالین ترکمن است که سیاست محو زبان مادری ما از طرف دولت های پهلوی و جمهوری اسلامی با موفقیت کامل همراه نبوده و اما بی تردید ادامه عمر اینگونه نظام های خودکامه موجودیت زبان و فرهنگ ملیت های ایرانی از آن جمله ترکمنها را بطور جدی تهدید میکند و تنها راه تضمین بقای ملت ترکمن در دستیابی به حکومت ملی ترکمن صحرا در چارچوب ایرانی آزاد و دمکراتیک می باشد.
در روز جهانی زبان مادری بار دیگر یادآور می شویم که برای زنده نگه داشتن ملت خود باید از زبان مادریمان همچون مردمک چشمان خود مواظبت کرده در راه حفظ ، اعتلا و رشد آن باید ازهمه امکانات بهره برد واهمیت حفظ و گسترش آن را به نسل های آینده منتقل کنیم.
خیزش ملی ترکمن صحرا
سازمان فرهنگی و سیاسی ترکمن صحرا
شورای همبستگی ترکمن صحرا
دوشنبه، ۱ اسفند ۱۴۰۱- ۲۰ فوريه ۲۰۲۳
گفتمان تركمنها