در میان ما، کسانیکه در مورد هنر و تمدن و تاریخ ترکمنها اطلاعات جامعی دارند، رو به کاهش است. در مقابل، ما در نگارش و فراگیری از اطلاعات آنان جدیت زیادی بخرج نمیدهیم. بطور مثال، آتا آولیف که در رابطه با تاریخ موسیقی ترکمنها حاوی اطلاعات فراوانی است، در آستانه سن ٧٠ سالگی خود قرار دارد. وقتی با او در مورد تاریخ موسیقی ترکمن و جایگاه باغشی های ترکمن به صحبت می نشینی، در می یابی که او واقعا یک دایرة المعارف زنده است. ما جهت شناساندن این « دایرة المعارف » زنده به خوانندگان خود پای صحبت او نشسته و سئوالاتی را با او در میان گذاردیم. ؛

آننا سلطان ککیلوا بسال ١٩٤٢ در روستای کؤشی بدنیا می آید. استعداد خاص او از همان دوران نوجوانی بروز  کرده و او نخستین اشعار خود را در همان دوران تحصیلات ابتدایی می سراید. وفادارترین خواننده و شنونده اشعار او مادرش اوغول گرک ( Ogulgerek ) بوده که از زمره زنان روشنفکر بشمار می آمده است. او اشعار قدیمی را برای فرزندان خود بازگو میکرد که این امر تأثیر بسزایی در علت شاعر گردیدن آننا سلطان داشته است. خود آننا سلطان در این باره میگوید : « مادر جان، تو با نغمه های داستان گونه ات، شوری بی انتها، خوشبختی و امید روشنی را بمن هدیه کردی. تو مرا با این هدیه خود در زیر این آسمان آبی به راهی طولانی رهنمون ساختی، برای همین در مقابل تو به زانو می نشینم. »؛

موزش زبان اقوام، بسیار شفاف توضیح داده است. ولی در مورد اینکه چرا تاکنون اجرا نشده، باید عرض کنم که کشورمان دارای مشکلات دیگری هم هست که باید به آن رسیدگی شود، فعلأ اقتصاد و معیشت مردم در اولویت قراردارد و باید صبر کنیم، البته حرکت‌های مثبتی هم در این زمینه از قبیل دو واحد اختیاری زبان اقوام در دانشگاه‌های منطقه صورت گرفت که نشانه آمادگی مسئولان محترم جهت حل این مشکل هستند، هر چند زمانی طولانی صرف شود، باید صبر کرد.؛

تركمن سسي-  دفتر دوم ترجمه فارسي اشعار مختومقلي فراغي شامل ۱۰۰ شعر بزرگ ترين شاعر تركمن ها به همت گروه مترجمين تهيه و منتشر شد.رستم جرجاني مسول اطلاع رسانی تیم ترجمه اشعار مختومقلی در گفتگو با خبرنگار تركمن سسي گفت: دفتر دوم ترجمه فارسي اشعار مختومقلي فراغي كه مشتمل بر ترجمه ۱۰۰ شعر است حاصل

تركمن سسي- زمستان سال گذشته بود. سراغ استاد یوسف سقالی رفتم تا گفتگویی به مناسبت چاپ جلد اول رمان مختومقلی داشته باشم. حالا بازهم یکی از آن روزهای زمستان فرا رسید و بنده، مجددا به نزد استاد رفتم تا به مناسبت چاپ جلد دوم رمان مختومقلی، گفتگویی را با ایشان داشته باشم.؛

یوسف سقالی در گفت و گو با خبرنگار ترکمن نیوز اظهار داشت: رمان مختومقلی (جلد 1 و 2) در یک کتاب به انتشار رسید.؛

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ترکمنهای ایران, به نقل ایرنا، در چهارمین جلسه انجمن کتابخانه های عمومی این شهرستان، از مشهدقلی قزل نویسنده کتاب فرهنگ نام های ترکمن و عبدالصالح پاک نویسنده کتاب آن سوی پرچین خیال با اهدای لوح سپاس تجلیل و قدردانی شد؛

حاج بای محمد قلیچی یکی از شاعران پرکار و پرتلاش ترکمن صحرا است . از این شاعر مراوه تپه ای تاکنون 9 کتاب به چاپ رسیده است. استاد قلیچی آثاری همچون : ایلیمه سوغات، ایلیم حقدا، داغ بأگول لری ( شعر و زندگی محمد ایشان گوگلان ) ، دریادان دامجا ( شعر و زندگی آق اویلی جانقربانی ) ، عمر یؤلی ( شعر و زندگی آنه محمد قربانی ) – آق چشمه ( اشعار بردی کوسه ) ، دیوان صحت ایشان ، از صحرا تا خدا ( زندگینامه شهدای شهرستان مرواه تپه ) را تقدیم علاقمندان فرهنگ و ادبیات نموده است. وی در کنار تألبف و تحقیق و نگارش، مدرس جلسات مختومقلی خوانی در مرواه تپه می باشد.؛

 این مقاله بخش مربوط به ترکمنها است که از کتاب «ملل ترک. بخشهایی ازتاریخ اتنیکی»، ترجمه شده. این کتاب به جنبه‌های تاریخ نویسی و مطالعه منابع پژوهش قوم شناسی برخی ملل ترک و مسائل کلیدی تاریخ اتنیکی آنها از جمله ترکمنها پرداخته است.هیئت تحریه ی این کتاب عبارتند از: گروموف د.و.، گوبوگلو م.ن.، اوستاپنکو ل.و.،