مردم کاندیداهای کنونی را سفارشی می‌دانند

امتداد: به رغم اینکه کمتر از چند روز تا انتخابات ۲۸خرداد باقی مانده، جامعه ایران، همچنان در فضای منجمدی به سر برده و به گواه آمار مراکز معتبر افکارسنجی، کمتر از ۴۰ درصد مردم به شرکت در آن رغبت نشان داده‌اند.

در همین رابطه، امان الله قرایی مقدم، جامعه شناس و استاد برجسته جامعه‌شناسی دانشگاه در گفتگویی با امتداد، ضمن تشریح دلایل انجماد فضای سیاسی در کشور، اظهار داشت: در بیان کلی به نظر من، اصلی‌ترین دلیل این فضای سرد انتخاباتی، بی‌اعتمادی است که در طول ۴۰ سال گذشته در جامعه شکل گرفته و مردم درخصوص ادوار گذشته ریاست جمهوری، تجربه و ذهنیت روشنی پیدا کرده‌اند.

وی افزود: جامعه به مانند یک آزمایشگاه تخصصی عمل کرده و هر داده و عملکردی را که در اختیار آن قرار دهیم، پس از تحلیل و بررسی، نتیجه خود را گرفته و بر اساس آن عمل می‌کند. به هر حال، جامعه ایران، یک جامعه زنده و پویا بوده و در سال‌های اخیر با توجه به بسط عرصه اطلاع‌رسانی بر آگاهی آن نیز افزوده شده است.

۳۰ میلیون نفر در ایران زیر خط فقر قرار دارند

این استاد دانشگاه، تصریح کرد: متاسفانه با صداقت باید بگویم که ساختار اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جامعه ایران با یک بیماری روبرو شده و به دلیل عدم علاج آن، طبیعی است که مردم نیز، رغبتی به مشارکت در چنین انتخاباتی نشان ندهند.

قرایی مقدم، یادآور شد: متاسفانه به رغم اینکه قول‌ها و وعده وعیدهای زیادی به گوش مردم رسید، اما باز هم جامعه شاهد سقوط وضعیت معیشتی خود بود و وضع زندگی عمومی به شکل روزافزونی روند کاهشی در پیش گرفت. اکنون نیز این روند به جایی رسیده که ما، ۳۰ میلیون نفر زیر خط فقر در جامعه داریم و ۶۰ میلیون نفر از جمعیت ایران به اذعان مسئولین، نیازمند دریافت کمک‌ها و بسته‌های معیشتی در بحران کرونا هستند.

وضعیت جامعه ایران در حال حاضر با ضعف جدی در اعتماد عمودی مردم به مسئولان روبرو شده

این جامعه‌شناس، خاطرنشان کرد: وضعیت جامعه ایران در حال حاضر و به تعبیر فرانسیس فوکویاما با ضعف جدی در اعتماد عمودی(مردم به مسئولان) روبرو شده و حتی قسم حضرت عباس آقایان نیز برای مردم باورپذیر نیست.

برداشت جامعه این است که تصمیمات اساسی در جای دیگری گرفته می‌شود

وی همچنین با اشاره به عدم اقبال مردم به مناظرات و مبارزات انتخاباتی نامزدهای کنونی نیز، بیان داشت: مردم اکنون به این باور رسیده‌اند که این هفت کاندیدا در سیاست‌های کلان مملکت تصمیم‌گیر نیستند و برداشت جامعه این است که تصمیمات اساسی در جای دیگری گرفته می‌شود.

این استاد جامعه‌شناسی، یادآور شد: مثلا، مردم می‌پرسند که به عنوان نمونه، بالغ بر ۸۰۰ میلیارد دلاری که دولت احمدی‌نژاد به دست آورد با چه سرنوشتی روبرو شد و چه کسی در قبال آن پاسخگو بود؟ متاسفانه، وضعیت جامعه در شیبی قرار گرفته که زنان و دختران در آن، کارتن‌خواب شده‌اند و این مسئله به شکل واقع، نگران‌کننده، هشدارآمیز و تاسف‌انگیز است.

تلقی مردم این است که با این وضعیت نظارت استصوابی، کاندیداهای کنونی سفارشی هستند

قرایی مقدم در ادامه گفت: وقتی مردم می‌بینند که در این ساختار سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بیمار با این روند، کاری از دست کسی ساخته نیست، می‌پرسند که چرا باید در این وضع، رای داد؟ تلقی مردم در حال حاضر، این است که با این وضعیت نظارت استصوابی، کاندیداهای کنونی سفارشی هستند و همین مسئله، انتخابات را به معنای اصلی کلمه از موضوعیت خارج می‌کند.

وی افزود: البته نباید از این مهم نیز غافل شویم که همین شیوه رفتار شورای نگهبان و اعمال اینچنینی نظارت استصوابی در ردصلاحیت بسیاری از کاندیداها، بی‌اعتمادی عمومی را در بحث مشارکت در انتخابات تشدید کرد.

میزان مشارکت مردم از حد ارزیابی شده مراکز افکارسنجی، بیشتر نخواهد شد

این استاد دانشگاه، همچنین با اشاره به ارزیابی‌ها از مشارکت مردم در انتخابات پیش‌رو، یادآور شد: البته که رفتار یک جامعه، اساسا فرمول‌پذیر و پیش‌بینی‌پذیر نبوده و نمی‌تواند با یک نگاه ریاضی، رفتار مردم را تحلیل و ارزیابی کرد، اما به نظر من با توجه به وضعیت کنونی جامعه در آستانه انتخابات، میزان مشارکت مردم از حد پیش ارزیابی شده مراکز افکارسنجی، بیشتر نخواهد شد.

قرایی مقدم در پایان نیز، تصریح کرد: در این بین، البته رسانه‎‌هایی هم سمپاشی و تحرکات خود را دنبال می‌کنند و نمی‌توانیم از این عامل هم غافل باشیم. اما با توجه به همه آنچه که گفتم، میزان مشارکت عمومی در انتخابات را کمتر از چیزی که مطرح شده، می‌بینم اما بیشتر، نه!